رضا قربانی، همبنیانگذار کارخانه نوآوری رسانه راهکار در رویداد ۹ ژانویه به صحبت درباره ماتریس اکوسیستم دارایی دیجیتال ایران پرداخت. او گفت: «واقعیت این است که من در تمام طول سالهای اخیر سعی داشتهام به تمام افراد فعال در حوزه فناوری مالی و به طور خاص در حوزۀ دارایی دیجیتال ایران، که تا حدودی قابل تطبیق با جهان است، فعالیت داشتهاند، این ماتریس را نشان دهم. به این نتیجه رسیدم که دست روی هر فردی بگذاریم، به نوعی در یک یا چند مورد از این ۱۲ نقش خلاصه میشود؛ البته اینها وحی مُنزَل نیست و شاید نقشهای دیگری هم وجود داشته باشد؛ پس ماتریس و دستهبندی را با اغماض مینگریم.»
او در ادامه خاطرنشان کرد: «به عنوان مثال، من نقش «آموزش» را در «پژوهش» دیدهام؛ در حالی که اینها با یکدیگر متفاوت هستند. همه کسانی که در سالن حضور دارند، و افرادی که به صورت آنلاین برنامه را میبینند، یک یا چند مورد از این ۱۲ نقش را در خود میبینند؛ یا کارآفرین هستند؛ یا سرمایهگذار؛ یا تریدر؛ یا پژوهشگر؛ یا رسانه؛ یا زیرساخت؛ یا صرافی؛ یا فعال حوزۀ پرداخت؛ یا پذیرنده؛ یا متولی کیف پول؛ یا توسعهدهنده؛ یا نهایتاً ماینر!»
ماتریس اکوسیستم دارایی دیجیتال
رضا قربانی در مورد ماتریس اکوسیستم دارایی دیجیتال ایران توضیح داد: «این ماتریس شامل چهار ردیف میشود؛ هر کس که یک یا چند مورد از این ۱۲ نقش را داشته باشد؛ در یکی از این لایهها قرار دارد؛ و ممکن است در دو یا به ندرت در سه لایه فعالیت کند: یعنی همۀ ما قاعدتاً در لایۀ اول هستیم: بخشی از مردم! در این لایه، نه کسبوکار هستیم، نه در جانب حاکمیت! به عنوان یک عضو جامعه میتوانیم یکی از این ۱۲ نقش را داشته باشیم. یا در لایۀ پایینتر، کسبوکار هستیم؛ و البته سطح سوم هم از جنس کسبوکار به شمار میرود ولی به نهاد مالی تأکید میکند؛ چون نهادهای مالی پیشروتر از دیگر کسبوکارها در بازار سرمایه و دارایی به شمار میروند. لایۀ چهارم را «تنظیمگر» میخوانیم که میتوان با نام دولت، حاکمیت، قانون گذار یا مجری قانون نیز از آن یاد کرد.»
او در ادامه بیان کرد: «با اطلاعاتی که طی سالها به دست آوردیم؛ بعضی قسمتهای ماتریس نسبت به بقیه برجستهتر شدهاند؛ که با چند دایره نشان دادهایم. دایرۀ کوچکتر نشانگر اتفاقات و تاثیرگذاری کمتر و دایرۀ بزرگتر حاکی از تأثیرگذاری بیشتر است! هر جا دایرهای نباشد، یعنی فعالیت در آن بخش ناچیز به نظر میرسد و تقریبا میتوان از آن صرف نظر کرد. در ماتریس اکوسیستم بلاکچین، رمزارز و دارایی دیجیتال ایران، یک ستون به نام تریدر یا معاملهگرها داریم؛ اینها کسانی هستند که میخرند، میفروشند و تمایل دارند در این فضا بدانند که برای سهم گرفتن از آینده و سرمایهگذاری چه فعالیتی باید انجام دهند. بیشتر مردم در همین قسمت از ماتریس قرار میگیرند.»
کسبوکارهای اکوسیستم دارایی دیجیتال
همبنیانگذار کارخانه نوآوری رسانه راهکار با اشاره به اینکه یک لایه که پایینتر میآییم؛ با کسبوکارها مواجه میشویم که همان صرافیهای رمزارز هستند، گفت: «خیلی خوشحالیم که در سالهای گذشته؛ کسبوکارهای رمزارز در ایران شکل گرفتهاند. این اتفاق بزرگی است و میتوان انتظار داشت که در بقیۀ ستونهای ماتریس نیز همین اتفاق بیفتد. در انتها، تنظیمگران را میبینیم. من لایۀ «نهاد مالی» را تشریح نکردم، چون طبق مصوبات کشور ما، نهادهای مالی از حضور در این فضا منع شدهاند؛ پس بانکها، بورسیها و بیمهها در فضای رسمی بلاکچین حضور ندارند.»
او در ادامه عنوان کرد: «امروز دربارۀ مزدکس و کاریزما صحبت شد که در حال حرکت به سمت فضای سندباکس هستند تا تجربۀ بسیار کنترل شدهای را داشته باشند. این را میتوان اولین حضور یک نهاد مالی در فضای بلاکچین تلقی کرد. در عین حال، تنظیمگر، به این حوزه بیش از هر حوزۀ دیگری توجه دارد. دیدگاه هر کس در هر لایه متفاوت است. مردم در لایۀ اول، شاید اهمیت زیادی به مسائلی از قبیل پولشویی، تأمین مالی تروریسم و خیلی اتفاقهای دیگر نمیدهند؛ در حالی که رگولاتور یا تنظیمگر به این موضوعات اهمیت میدهد که پولشویی و تأمین مالی تروریسم و خیلی مسائل دیگر اتفاق نیفتد.»
ابزارهایی که کمتر به کار گرفته میشوند
رضا قربانی با اشاره به اینکه ما بنا به اطلاعاتی که داشتیم به این ماتریس تقریبی رسیدیم و در آینده میتوان آن را توسعه داد، اظهار کرد: «اتفاقی که در دو روز رویداد ۹ ژانویه میافتد این است که بقیۀ بخشهای ماتریس را نیز تحریک به فعال شدن کنیم؛ مثلاً حوزۀ پرداخت، پذیرنده و کیف پول اساسا خالی هستند؛ زیرا مصوباتی در این زمینه وجود دارد که افراد را از آن بخش منع میکند. ما به قوانین احترام میگذاریم ولی میتوان به این فکر کرد که وقتی ابزاری به وجود آمده که در فضای سرمایهگذاری قابل استفاده است و در فضای پرداخت نیز این کاربرد دارد؛ به آنها فکر کنیم.»
او در ادامه بیان کرد: «قاعدتاً در سالهای گذشته، حوزۀ ترید و صرافیهای رمزارز، بیش از هر حوزۀ دیگری مورد توجه رگولاتور قرار گرفتهاند؛ ولی میشود به دیگر حوزهها نیز فکر و دیگر کارکردهای بلاکچین را نیز بیان کرد. حالا میخواهیم کاری انجام دهیم که معمولاً ترسناک و سخت است؛ آدمها ترجیح میدهند از آن بپرهیزند: انتخاب کردن! در ۳ ژانویه ۲۰۰۹، هنوز خیلیها در جریان ماجرا نبودند؛ عدۀ زیادی دو سه سال بعد در جریان قرار گرفتند و انتخاب کردند که به سمت بیتکوین و دارایی دیجیتال به عنوان بخشی از سبد دارایی خود بروند.»
همبنیانگذار کارخانه نوآوری راهکار در پایان گفت: «ما امروز میخواهیم کاری انجام دهیم که نیاز به قدری جرأت و جسارت دارد؛ قصد داریم هفت نفر را از ماتریس برگزینیم. البته اگر حتی ۷۰ نفر را هم انتخاب میکردیم، باز هم یک نفر هفتاد و یکم بود که از بیرون ماندنش ناراحت میشدیم؛ ولی هفت نفر را انتخاب کردهام که فعالترین افراد در ماتریس بودهاند. خیلیها را از ماتریس بیرون گذاشتهام؛ پس این انتخاب به هیچ وجه به معنای آن نیست که سایرین تأثیرگذار نبودهاند یا چیزی از ارزشهایشان کم میشود؛ ولی در تحریریۀ رمزارز، تحریریه رسانههای راهکار و… به دلیل آن که سالها با فعالان آن حوزه تعامل جدی داشتهایم، هفت نفر را برگزیدیم که در سالیان گذشته تلاش زیادی برای این اکوسیستم کردهاند تا یک قدم به جلو برود؛ چه در لایۀ مردم، چه لایۀ کسب و کارها، چه نهاد مالی، چه لایۀ تنظیمگر!»
دیدگاهتان را بنویسید