در حالی که صنعت بلاکچین و رمزارز در کشورهای همسایه به سرعت در حال پیشرفت است، فعالان این حوزه در ایران با چالش‌های بزرگی همچون مسدودی حساب‌ها و درگاه‌های پرداخت مواجه‌اند. سیده مهکامه شریف‌زاد، هم‌بنیان‌گذار و مدیرعامل صرافی OTC پارس‌بیت، در حاشیه چهارمین رویداد ۹ ژانویه از مشکلات فضای قانون‌گذاری و تنظیم‌گری سخن می‌گوید. او معتقد است که سیاست‌های نادرست نه‌تنها باعث مهاجرت نخبگان، بلکه موجب خروج سرمایه و از بین رفتن کسب‌وکارهای داخلی شده است. آیا صنعت رمزارز در ایران فرصتی برای بقا خواهد داشت، یا مسیر نابودی را طی می‌کند؟
نظر شما درباره دریافت تندیس چهارمین دوره رویداد ۹ ژانویه چیست؟
از مجموعه راه‌کار برای محبتی که به من داشتند ممنونم. خودم را کوچک‌تر از آن می‌دانم که لایق این تندیس باشم. دوست داشتم این تندیس را در شرایط بهتری از نظر کسب‌وکار و صنف بلاکچین و رمزارز دریافت کنم. ولی آن را به فال نیک می‌گیرم.
وضعیت کسب‌وکارهای بلاکچین و رمزارزی در حال حاضر چطور است؟
کسب‌وکارهای بلاکچین و رمزارز از ابتدای تأسیس با چالش‌های زیادی مواجه بودند. کشورهای همسایه همیشه در باغ سبز به فعالان و جوانان حوزه بلاکچین و رمزارز ایران نشان می‌دهند. آن‌ها این حوزه را در کشور ترویج دادند، آموزش دادند و مهم‌تر از همه اعتماد به وجود آوردند. با ایجاد کسب‌وکارهای حرفه‌ای موجب ایجاد یک صنعت شدند. این صنعت در حال حاضر در کشور ما جذب سرمایه می‌کند، ارزآوری می‌کند و سرمایه‌های خارج شده را به ایران باز می‌گرداند. این نکات در این سال‌ها اهداف ما بوده‌اند و در تحقق آن‌ها موفق بوده‌ایم. اما متأسفانه در فضای قانون‌گذاری، حال صنف رمزارز خوب نیست. گلوگاه‌های مختلفی که برای کسب‌وکارها ایجاد می‌شود از جمله مسدودی درگاه‌ها و حساب‌ها به ناامیدی کسب‌وکارها منجر می‌شوند.
یک کسب‌وکار بلاکچینی نوآور، باید کل ساختار ذهنی و پتانسیل موجود در فرایند خود را بابت توسعه کسب‌وکار خود صرف کند. اما متأسفانه در شرایطی هستیم که سازمان‌های ما به جای تسهیلگری برای توسعه، جذب سرمایه و حفظ ارزش‌های ملی با ایجاد گلوگاه‌های مختلف موجب ناامیدی می‌شوند. این کسب‌وکارهای ارزش‌های ملی ما هستند.
اکنون موضوع فقط اختلال در کسب‌وکارهای رمزارز و بلاکچین نیست. فقط صرافی‌های رمزارزی به مشکل برنخورده‌اند. مردم هم دچار نگرانی شده‌اند. هرج‌ومرجی که ناشی از عدم هماهنگی مناسب بین سازمان‌های قانون‌گذار و تنظیم‌گر ما به وجود آمده است، باعث نگرانی بین عموم مردم، ایجاد اختلال بین کسب‌وکارها و جلوگیری از توسعه آن‌ها شده است.
ما به جای تنظیم‌گری مناسب و تسهیلگری برای ایجاد و توسعه سازوکارها و تقویت زیرساخت‌های داخلی، در حال جنگ برای بقا هستیم. این مسئله جز پس رفت، از دست رفتن سرمایه و خروج کسب‌وکارها و منابع انسانی از کشور دستاوردی ندارد. در حال حاضر فقط با مهاجرت نیروهای انسانی در این حوزه روبه‌رو نیستیم. زمانی با ایجاد محدودیت فقط مهاجرت نیروهای انسانی را شاهد بودیم. الان با ایجاد محدودیت برای کسب‌وکارهای رمزارزی، مهاجرت سرمایه‌گذارها، مهاجرت سرمایه مردم، مهاجرت کسب‌وکار و مهاجرت افراد متخصص را شاهد هستیم.
بسیاری از نیروهایی که خارج از کشور بودند، به واسطه رشدی که کسب‌وکارهای رمزارزی در داخل کشور رقم زدند، ترغیب شدند تا مجدداً در فضای تکنولوژی و اقتصاد دیجیتال ایران کار کنند. اما با تنظیم‌گری اشتباه در حال از بین بردن این دستاورد هستیم. و این مسئله چیزی جر پس رفت برای ما نیست.
تأثیرگذاری انجمن بلاکچین را بر این حوزه چگونه ارزیابی می‌کنید؟
در تمام این سال‌ها انجمن بلاکچین، به‌عنوان یک انجمن مدعی‌العموم در کنار ایجاد تعامل و دیدن دغدغه‌های حاکمیت، سعی کرده که از صنف حمایت کند. در حال حاضر انجمن بلاکچین میزبان ۲۰۰ کسب‌وکار حوزه تبادل رمزارز است که تمام این دوستان مدیران برجسته، شفاف و قانونمند حوزه رمزارز هستند. در این سال‌ها انجمن بلاکچین سعی کرده در تعامل با سازمان در بحث قانون‌گذاری و تنظیم‌گری، حضور داشته باشد.
متأسفانه حداقل در یک ماه گذشته، بخش خصوصی از جمله تشکل‌های صنفی و مردم‌نهاد هم از پای مذاکرات حذف شده است. من متأسفم که در مورد این موارد صحبت می‌کنم. الان در جایگاهی هستیم که خیلی دوست داریم اقدام شایسته‌ای را که درشان یک تشکل صنفی و علمی است، انجام دهیم. در همین یک ماه انجمن صنفی، دو مقاله علمی‌پژوهشی مهم در حوزه بلاکچین و رمزارز، ارائه داده‌ایم.
مقاله اول پیرو درخواست غیرحرفه‌ای شرکت‌های حقوقی وابسته به سازمان‌های دولتی از جمله شاپرک بود. این شرکت‌ها درخواست تخصیص دیتا از کسب‌وکارهای رمزارزی را داشتند. پیرو این موضوع پژوهشی را انجام دادیم و تبعات، راهکارها و پیشنهادها را بررسی کردیم. همچنین تبعات ساختار انتقال این دیتاها به سازمان‌ها را بررسی کردیم. همچنین بررسی کردیم که با دیدن این تبعات چه راهکاری می‌توانیم پیشنهاد دهیم که هم کسب‌وکارها بتوانند در فضای شفاف و قانونمند دیتا ارائه دهند و هم دغدغه‌های حاکمیت برطرف شود.
مقاله دوم که مهم‌ترین مقاله در زمان فعالیت این ساختار تبادل رمزارزها است، به بررسی تأثیرگذاری رمزدارایی بر نرخ ارز می‌پردازد. فرصت‌ها و چالش‌ها را در سه سطح خوش‌بینانه، بدبینانه و واقع‌گرایانه بررسی کردیم. این پژوهش را به‌صورت زیرساختی با استفاده از داده‌های کشورهای مختلف و شاخص قرار دادن نرخ آمار بانک مرکزی ایران انجام دادیم. بر اساس نتایج این پژوهش متوجه شدیم تأثیر رمزدارایی بر نرخ ارز کمتر از ۵ درصد است. این مسئله‌ای است که قانون‌گذاران و تنظیم گران باید آن را ببینند تا محدودیت و تنظیم‌گری اشتباه در راستای این موضوع انجام نشود.
در عین حالی که به خروج ارز از کشور نگاه می‌کنیم، به ورود ارز به کشور هم نگاه کنیم و دستاوردهای این موضوع را ببینیم.
دیدگاهتان را بنویسید